PROF. DR. NUSRET FİŞEK'iN KİTAPLAŞMAMIŞ YAZILARI - I
Sağlık Yönetimi

 

SUNUŞ

            Türk Tabipleri Birliği , Prof. Dr. Nusret H. Fişek’in “çalışmalarını derlemek ve O’nun çok çeşitli ilgi alanlarını ve yönlerini belgelemek, daha da kalıcı kılmak amacıyla” 1991 yılında  “Nusret Fişek ve Hekimlik” adında bir kitap yayınladı. Bu kitabın 3. Sayfasında , yukarıda tırnak içine alınan sözler dışında, “demokrat, aydın, bilim adamı ve iyi bir örgüt yöneticisi olan Nusret Hoca’nın yaşamı boyunca yaptığı çalışmalar uzun yıllar meslektaşlarımıza yol gösterecektir.” deniliyordu.

Nusret Hoca bir düşünce (fikir) ve eylem adamıydı. Yetmiş altı yıllık yaşamının son otuz üç yılını (1957-1990), toplumsal sağlığın geliştirilmesi ve tüm insanların sağlık   hizmetlerinden olanakların elverdiği en üst düzeyde yararlanması için çaba harcamakla geçirdi. İnandığı düşünceleri gerçekleştirmek için başta üst düzey yöneticiler ve sağlık mesleği mensupları olmak üzere, çeşitli toplumsal grupların bu konulara ilgilerini çekmek ve onları eğitmek amacıyla her fırsattan yararlanarak makaleler yazmak, konferanslar vermek ve açık oturumlara katılmaktan geri durmadı. Bu çalışmaları nedeniyle “Halk sağlığına Giriş” kitabı dışında başka bir kitap yazmaya zaman ayıramadı.*

Türkiye’de eğitim ve sağlık hizmetleri olumlu bir düzeye erişmedikçe, toplumsal kalkınma sağlanamaz. Eğitim hizmetlerini olumlu bir düzeye çıkarmak için İsmail Hakkı Tonguç’un ve sağlık hizmetlerini tüm toplumun yararlanacağı duruma getirmek için Nusret H.Fişek’in çabaları giderek daha iyi anlaşılacak ve değerbilirlikle anılacaktır. Köy Enstitüleri ve Çağdaş Eğitim Vakfı, İsmail Hakkı Tonguç’un kitaplaşmamış yazılarını ciltler halinde yayınlamaya başladı.**

Nusret Fişek hocamın toplum sağlığıyla ilgili yazı, bildiri ve söyleşilerinden özenle seçilmiş 24 tanesi “Nusret Fişek ve Hekimlik” kitabında yayınlandı.*** Bunların ve mikrobiyoloji alanında yazdığı dört kitap ve 25 makaleyle değişik konulardaki 58 adet İngilizce yayının dışında kitaplaşmamış yazı, bildiri ve söyleşilerini, O’nu sevenlerin -zaten sevmeyeni yoktu ki- yardımlarıyla sağladım. Bu çalışmalarını, “uzun yıllar meslektaşlarımıza yol göstereceği” inancıyla iki ya da üç cilt halinde kitap olarak yayınlama girişimine kalkıştım. Birinci ciltte sağlık hizmetlerinin yönetimiyle; İkinci ciltte ana-çocuk sağlığı, aile planlaması ve -eğer ikinci cilde sığmazsa- üçüncü ciltte tıp eğitimi ve sağlık eğitimi başta olmak üzere diğer konularla ilgili yazı , bildiri ve söyleşileri yer alacaktır.

            Bu kitaptaki yazı, bildiri ve söyleşileri yüzeysel bir şekilde okuyanlar, aynı konuların çeşitli başlıklar altında ele alındığını görmekten sıkılabilirler. Ancak, toplumun sağlık düzeyinin yükselmesi; tüm bireylerin sağlık hakkından yararlanması; aile planlaması  hizmetlerinin etkin bir şekilde sunulmasının gereği ve -en az bunlar kadar önemli olan- hekiminden köy ebesine kadar tüm sağlık personelinin, ülkemiz koşullarına uygun ve sağlık sorunlarımıza yönelik bir eğitim görmesi gerektiği hususundaki temel düşüncelerini toplumun tüm kesimlerine duyurabilmek için hocamın çok çeşitli yayın organlarından yararlandığı gözönüne alınır ve yazılanlar daha dikkatlice okunursa, temel konular aynı olsa da, her yazıda daha önce değinilmemiş -ya da yeterince vurgulanmamış- kimi görüş ve düşüncelerin belirtildiği görülecektir.

            Hocam, günün koşullarına uygun olarak kendisini yenilerdi. Bu nedenle, 1970 öncesi yazılarında kullandığı Osmanlıca sözcükler yerine daha sonraları Türkçe sözcükler kullanmaya özen göstermiştir. Günümüz gençlerinin ve gelecek kuşakların bu yazıları daha iyi anlayabilmeleri için, 1970 öncesinde yazılanların çoğundaki Osmanlıca sözcüklerin yerine Türkçelerini kullandım. Bu değişikliklerin anlayışla karşılanacağını umarım.

            Hocamızın yazılarının sağlanmasında çaba harcayanların tümüne ve bu yazıların bilgisayara aktarılmasında yardımcı olan Bursa Tabip Odası yöneticileriyle sekreterlerine içtenlik dolu teşekkürlerimi sunmayı yerine getirilmesi gereken bir görev sayarım.    

 

 

Prof. Dr. M.Rahmi Dirican



* Nusret Hoca’nın toplumsal sağlıkla ilgili aşağıda belirtilen Türkçe kitaplarını bir bakıma genişletilmiş makaleler olarak kabul ettiğimden böyle yazdım:

1.     Sağlık Hizmetlerinin Sosyalleştirilmesi ve Uygulama Planı Üzerinde Çalışmalar (Ragıp Üner’le birlikte) Sağlık Bakanlığı, Yayın No.256, 1961

2.     Türkiye’de Doğum Kontrolu Üzerinde İncelemeler, Sağlık Bakanlığı, Yayın No.264, 1961

3.     Sağlık Hizmetlerinin Sosyalleştirilmesinin Gerektirdiği Harcamalar ve Programın Finansmanı (Rıza Köksoy’la birlikte), Hıfzıssıhha Okulu Yayını, 1964

4.     Çocuk Düşürme, Önemli Tıbbi ve Sosyal Sorun (Sabahat Tezcan’la birlikte), Hacettepe Üniversitesi, Toplum Hekimliği Enstitüsü, Yayın No.12, 1982

5.     Türkiye’de Çocuk Düşürme (Sabahat Tezcan ve C.E.Carpenter-Yaman ile birlikte), Hacettepe Üniversitesi, Toplum Hekimliği Enstitüsü, Yayın No.13, 1980    

** Tonguç, İ.,H.: Kitaplaşmamış Yazıları Cilt:I, Köy Enstitüleri ve Çağdaş Eğitim Vakfı, Ankara, 1997.

*** Türk Tabipleri Birliği: Nusret Fişek ve Hekimlik, Ankara, 1991.

 

 

 

BAŞA DÖN.....ANA SAYFA.....SAYFA BAŞI